Popmuziek in de kerk: een paar tips
Top 2000-kerkdiensten verslaan hun duizenden. In drie jaar tijd groeide het aantal organiserende kerken van zeven naar ongeveer honderd. Het lijkt een trend die nog wel een paar jaar kan aanhouden. Een paar tips voor gemeenten die ermee willen beginnen.
Het product is ‘in de markt gezet’, maar hoe nu verder? De ervaring leert dat een nieuw product dat niet wordt doorontwikkeld snel de belangstelling van het publiek verliest. Op regionaal en landelijk niveau worden praktijkervaringen gedeeld, zoals op 21 maart in Maassluis gebeurde. Gerrit van Dijk, predikant van de protestantse gemeente daar, was de samenroeper van een groep ervaringsdeskundigen uit vooral zuidwest Nederland. Ook ds. Fred Omvlee, pionier op dit terrein, bracht zijn expertise in. Het werd een vruchtbare middag waarin hoofdvragen als “Waarom doen wij dit?” maar ook details als “Hoe organiseerden jullie de live muziek?” aan de orde kwamen.
AANBEVELINGEN
Uit de bespreking noteerde ik zeven aanbevelingen over vieringen en popmuziek.
1. Zorg voor een herkenbaar thema, zodat de viering meer is dan een potpourri uit de plaatselijke top tien. Thema’s liggen voor het oprapen: Winners & losers, Song of songs , Identity en Fragile. Daarmee kan een krachtig verhaal worden verteld en de top tien komt dan ook nog wel van pas.
2. Voor wie organiseer je de viering? Voor elke belangstellende uit je woonplaats? Dat vraagt een eigen benadering in de keuze van het gebouw, de publiciteit en de liturgie. Een plaatselijk popkoor werkt graag mee en is verrast als zijn liedteksten in een existentieel kader worden geplaatst en niet alleen klinken als entertainment.
3. Als de viering het stramien van een normale kerkdienst volgt, is er meer ruimte voor duiding en kunnen woorden als kyrie en gloria als nieuw klinken, wat een songtekst in een onverwacht kader plaatst. De valkuil om ‘woorden met woorden’ uit te leggen, is goed te vermijden door een creatieve aanpak. Een slagwerker kan changementen op het liturgisch centrum overbruggen, maar ook gebedsintenties markeren of een column ondersteunen. Verwante kunsten als poëzie en dans geven een viering de kleur van ‘heilig theater’.
4. Betrek het toerustingwerk erbij. In onze cultuur wordt taal vaak gereduceerd tot informatie. In popmuziek gebeurt het omgekeerde en betreden wij een schatkamer aan beeldspraken over wat er in ons omgaat. Dat is precies het domein waarbinnen de kerk leeft. Een avond over popmuziek en spiritualiteit in het leerhuisprogramma kan een brug zijn voor mensen die nog denken dat songteksten geen diepgang hebben.
5. Durf buiten de lijst van de Top 2000 te gaan; daar is veel te vinden, van Lenny Kravitz en Sinead O’Conner tot Roel Slofstra, de Friese troubadour. Veel teksten zijn in het Engels en dat kan worden opgelost. Verzin een list! Sla songs in het Drents, Twents, Limburgs of Fries niet over.
6. Durf kritisch met het aanbod om te gaan en stel kwaliteitseisen. Na de viering moeten de engelen in de hemel kunnen zeggen: ‘God zag dat het goed was’.
7. Luister naar kritische stemmen en beschouw die niet als ‘achtergrondruis’. Het slechtste antwoord op kritiek is: ‘Dan ga je toch niet?’ Juist de criticus die je nu serieus neemt, is volgend jaar de bezoeker die jou scherp houdt.
Dit artikel is geschreven door TJITTE DIJKSTRA, voorzitter LED2015/Leerhuis Harderwijk en verscheen voor het eerst in Kerkinformatie juli/augustus 2016.
